Primeiro Congreso de Economía Galega de Lugo.
Os días 7 e 8 de outubro de 1925 celebrouse no
salón de festas do Círculo das Artes de Lugo o primeiro congreso de economía
galega. En plena ditadura de Miguel de Primo de Rivera, o alcalde lucense
Eduardo Rosón, permitiu e incluso impulsou este congreso. Aínda que poda
parecer unha decisión extraordinariamente ilóxica nun ambiente de represión
política máis ou menos explícita, a verdade é que algúns membros activos do
novo réxime estaban marcados por un claro pasado nacionalista. É o caso de
Xulio Pérez de Guerra, un dos relatores do congreso, e que fora o tesoureiro da
Irmandade Nazonalista de Lugo en 1918. Tamén debemos encadrar este congreso
nunha estratexia do nacionalismo galego, que decide afrontar os novos tempos,
pouco favorables para un accionar político directo, cun programa de “construción
nacional e de hexemonía social” que parecía ideado polo mesmo Antonio Gramsci.
Catro anos antes nacía a Misión Biolóxica de Galicia, e en 1923 creábase o
Seminario de Estudios Galegos, verdadeiro contra poder cultural do galeguismo
para a reconstrución histórica, lingüística, científica e social do país.
 |
| Misión biolóxica de Galicia en traballo de campo |
Ademais das publicacións e dunha utilización real dos medios de comunicación
máis lidos (non hai que esquecer que na cidade de Lugo algúns dos directores de
xornais, como o propio Pérez de Guerra, Vega Blanco ou Xesús Cora e Lira,
beberan directamente nas fontes galeguistas), tamén ensaiaron uns anos despois
as Escolas de Insiño Galego, que dirixidas por Ánxel Casal, chegaron incluso a
ter local propio na Praza de María Pita, na cidade de A Coruña. Non é por acaso
que chegada a Guerra Civil, os sublevados decidisen acabar co Seminario de
Estudios Galegos e ceifar a vida a Ánxel Casal, e por suposto ao secretario de
organización do Partido Galeguista, Alexandro Bóveda.
Porque o certo é que se botamos unha ollada
aos asistentes do congreso atopamos a unha nutrida representación de vellos
coñecidos do galeguismo: Amador Montenegro Saavedra, Manuel Banet Fontela, Eloi
Luís André, Salvador Cabeza de León, Juan Rof Codina, Arturo Palacios (da “sociedade
de dependentes” de comercio de Lugo que tamén integraría a Irmandade
Nazonalista de Lugo), Isaac Correa Calderón, Evaristo Correa Calderón, Pérez de
Guerra, Xesús Bal y Gay, Ángel del Castillo, Amor Meilán, Carré Aldao, Vicente
Risco, Lousada Diéguez, Ramón Fernández Mato e por suposto, a alma da Misión
Biolóxica de Galicia, Cruz Gallastegui. Nese Congreso falouse de todo, dunha
forma múltiple e fonda que para si desexarían as nosas universidades actuais, demostrando
que o galeguismo naquela altura estaba preparado para afrontar un verdadeiro
programa de goberno. Entre as conclusións, as bases para a construción dun
Goberno Rexional, verdadeiro antecesor do Estatuto do 1936 e que recollía unha
serie de competencias para o Poder Rexional que nos fan pensar que o de hoxe en
día son en realidade as migallas do naufraxio.
.TIF)
